Als iemand die een passie heeft voor spoorweggeschiedenis - en zeker voor de weinig overgebleven relicten van de oude Haarlemmermeer spoorlijn - vind ik dat er alles in het werk moet worden gesteld om deze enig overgebleven halteplaats /stationsgebouwtje (van dit type) te behouden. Het is (nog) niet te laat. Er is al zo ontzettend veel gesloopt, zelfs vrij recent, van dat weinige wat nog resteerde. Hoewel er de laatste jaren niets aan onderhoud is gedaan bestaat het gebouw nog steeds, verscholen achter vele bomen. Frappant is dat heel weinig mensen enig kennis hebben van de historische betekenis van juist dit gebouw. Met name de rol dat het speelde tijdens de bezetting in de 2de wereldoorlog. Daarom wil ik dat er aandacht word geschonken aan dit - in mijn ogen - zo belangrijk gebouw, en dat er een serieuze poging word gedaan om het te behouden en op te knappen.
Coordinaten zijn 52 graden 17' Noorderbreedte en 4 graden 44'19 Oost. Het tracé van de spoorbaan is op diverse plaatsen nog wel te volgen, als je (met een 'spoor' oog) weet waar je op moet letten. Van het 'vergeten' lijntje resteerd niets meer - dat is kort na 1945 alweer snel opgebroken.
Adrian Strik
Haltegebouwtje Aalsmeerderweg
Tijdens een 'mini-symposium' voor vrijwillige medewerkers van Cruquius Museum heb ik een lezing gehouden over nog aanwezige overblijfselen in de Haarlemmermeer van de voormalige Haarlemmermeer Spoorlijn. Aan de hand van diverse fietstochten langs 'virtuele traces' van deze spoorlijn werd de lezing geïllustreerd met foto’s van gebouwen, restanten van bruggenhoofden enz.
Bijzondere aandacht schonk ik toen aan een nog bestaand gebouw dat diende als station (eigenlijk haltegebouwtje) aan de Aalsmeerderweg, in het buurtschap De Rijk. Dit gebouw, het enige nog overgebleven van zijn soort, heeft een bijzondere historische betekenis. Tijdens de tweede wereldoorlog heeft de bezetter in 1941 vanaf dit gebouwtje een nieuwe spoorlijn aangelegd, dat middels een wissel bij het stationsterrein troepen, munitie en andere voorraden vervoerde naar het tot "Fliegerhorst Schiphol" omgedoopte vliegveld. Dit lijntje dat ongeveer 6.5 kilometer lang is kort na de oorlog weer opgebroken.
Delen van het oorspronkelijke tracé van de Haarlemmermeer spoorlijn, dat liep vanaf Station Haarlem naar Hoofddorp - en ook de lijn tussen Hoofddorp en Leiden (via Nieuw Vennep, Oude Wetering enz.) waren al in 1936 opgebroken, omdat de spoorlijn onrendabel bleek te zijn. Maar de spoorlijn tussen Aalsmeer en Amsterdam Haarlemmermeerstation - en de lijn tussen Aalsmeer en Nieuwersluis (via Uithoorn, Vinkeveen enz.), dat aansluiting gaf op de hoofdlijn Utrecht - Amsterdam zijn toen blijven bestaan, voornamelijk ten behoeve van goederenvervoer. Tevens was de lijn blijven liggen vanaf station Aalsmeer tot de Aalsmeerderweg, via een hoge brugverbinding over de Ringvaart (er zijn zelfs bronnen die beweren dat de lijn nog heeft doorgelopen vanaf Aalsmeer tot Hoofddorp, tot 1943!). Via een wissel bij station Nieuwersluis konden zo gemakkelijk goederen en manschappen vanuit de "Heimat" overgebracht worden naar Schiphol.
Er is al jaren geen onderhoud meer gepleegd aan het stationsgebouw Aalsmeerderweg en het verkeert helaas in niet al te beste staat. Het is door overvloedige bebossing vrijwel helemaal aan het zicht onttrokken, waardoor zelfs de stationsnaam op de gevel, uitgevoerd als een fraai tegel tableau niet goed zichtbaar is. De laatste jaren worden er voornamelijk buitenlandse werknemers in gehuisvest, die zich ook weinig bekommeren om het onderhouden van het gebouw.
Het schijnt onder beheer te zijn van de Provincie Noord-Holland, maar ondanks navraag van een aantal mensen in het verleden is ook nooit duidelijkheid gegeven over wat er met dit gebouwtje gaat gebeuren. Een ernaast gelegen dubbele spoorweg woning is helaas in de jaren negentig van de vorige eeuw gesloopt.
Het zou bijzonder jammer zijn als, door gebrek aan interesse - of onderhoud dit bijzonder gebouw ook ten prooi zou vallen aan de slopershamer. De laatste jaren is dit jammer genoeg al te vaak gebeurd. Zo is bijvoorbeeld de overwegwachters woning aan de Bennebroekerweg, pal naast de vrije busbaan naar Nieuw Vennep, pas in 2006 gesloopt. Tot mijn ontsteltenis ontdekte ik dat dit jaar de karakteristieke voormalige brugwachterswoning direct aan de Ringvaart, tegenover het Fort Vijfhuizen ook al gesloopt is en vervangen door nieuwbouw. Het huisje stond wel-is-waar enigszins scheef maar toch jammer dat het verdwenen is. Het vormde in mijn lezing notabene het begin van mijn 'virtuele reis' per spoor door de polder.
Nou is het mijn bedoeling met dit stuk om een ernstige pleidooi te houden voor het behoud van in ieder geval het stationsgebouwtje aan de Aalsmeerderweg. Laten we nu actie nemen voor dat het te laat is. Ik weet niet hoe je zoiets moet aanpakken: wellicht een schone taak voor mensen van Meer-Historie om de "Powers that be" zoals de Provincie Noord Holland, het gemeentebestuur van Haarlemmermeer of wie dan ook warm te maken om een van de laatste tastbare herinneringen aan de oude Haarlemmermeer Spoorlijn op te knappen en voor het nageslacht te bewaren. Zo te zien is het gebouw zelf nog helemaal intact. Het bevind zich aan de rand van de luchthaven Schiphol en is inmiddels omgeven door 'lang-parkeer' terreinen. Er zou bijvoorbeeld een kantoorbestemming aan gegeven kunnen worden, net zoals met het fraai gerestaureerde station van Aalsmeer is gebeurd.